Porcelana24 na facebooku
Porcelana24 Instagram
 slide

Dlaczego porcelana jest ponadczasowa?

01-03-2022

Porcelana to najszlachetniejsza ceramika, a wyrabiane z niej talerze, filiżanki i inne elementy zastawy stołowej od wieków nie wychodzą z mody. Cienkie, wręcz przezroczyste ścianki naczyń zachwycają swoją niesamowitą wytrzymałością i trwałością. To między innymi dlatego wyroby te uchodzą za ponadczasowe, a ich zakup to inwestycja na długie lata, nawet na pokolenia. I choć są wyposażeniem codziennego użytku, to z biegiem czasu zyskują na wartości.

Moda na porcelanę w Europie rozpoczęła się jeszcze w średniowieczu, kiedy dosłownie pojedyncze egzemplarze docierały na dwory bogatych władców. Większe ilości szlachetnej ceramiki zaczęły być dostępne wraz z odkryciem przez żeglarzy portugalskich szlaków morskich do Indii, które sprowadzały te naczynia z Chin. Jednak ze względu na ogromną cenę tych wyrobów przez długi czas stać na nią było w zasadzie tylko władców księstw i królestw. Dopiero rozwikłanie w XVIII wieku w Saksonii tajemnicy jej wytwarzania i otwarcie pierwszych manufaktur w Miśni, Wiedniu i we Francji pozwoliło, aby ich pięknem zaczęła cieszyć się najpierw arystokracja, a później także mieszczaństwo. Dziś na szczęście są to wyroby ogólnie dostępne.

Twarde i lekkie naczynia z porcelany

Porcelana zachwycała kiedyś i nadal urzeka użytkowników delikatnością materiału połączoną z ogromną wytrzymałością. Jej zalety stwarzają możliwość wyrabiania niezwykle lekkich naczyń o bardzo cienkich ściankach – tak cienkich, że może przechodzić przez nie światło. A jednocześnie jest to materiał twardszy od stali używanej do wyrobu sztućców – to dlatego zwykłym nożem podczas krojenia nie można zarysować powierzchni talerza z porcelany. Naczynia te są także bardzo odporne, wręcz długowieczne, co pozwala szczęśliwym posiadaczom używać na co dzień porcelanowych serwisów po rodzicach czy dziadkach, a czasem nawet starszych. Także wykonane przed laty dekoracje doskonale wytrzymują próbę czasu.

Wszystko to jest zasługą najwyższej jakości materiałów, które wykorzystuje się do stworzenia porcelanowych naczyń. Głównym jej składnikiem jest sproszkowana i pozbawiona jakichkolwiek zanieczyszczeń glinka kaolinowa, która po wypaleniu w piecu w bardzo wysokiej temperaturze zamienia się w jedną z najtwardszych skał. Przed obróbką termiczną jest mieszana w ściśle określonej proporcji z utartym na drobny proszek kwarcem – również pozbawionym jakichkolwiek zanieczyszczeń. Kwarc to główny składnik wykorzystywany podczas wyrabiania szkła i to on powoduje, że patrząc przez dno spodka czy filiżanki z porcelany widzimy prześwitujące światło czy cienie palców. Idealnie czysty i drobno sproszkowany kaolin oraz kwarc są podstawowymi składnikami, ale każdy producent stosuje jeszcze inne drobne domieszki, które pozwalają na uzyskiwanie różnych odmian np. porcelany kremowej czy różowej.

Ręcznie malowane dekoracje na ściankach porcelany

Po dokładnym wymieszaniu tych składników z określonymi domieszkami i wodą można z uzyskanej w ten sposób gliniastej masy formować naczynia i poddać je pierwszemu wypałowi. Po tym kroku są one gotowe, aby nanieść na ścianki dekoracje, które także wyróżniają porcelanę spośród innych rodzajów ceramiki i decydują o jej ponadczasowości. Niektóre z nich są ozdabiane specjalnymi farbami, które są w stanie wytrzymać wypalanie w temperaturze ponad 1400°C. Dzięki niebieskim dekoracjom wykonanym z farby kobaltowej ozdoby na starych wazach chińskich czy pierwszych naczyniach z manufaktury w Miśni nic nie straciły na swej intensywności i wyrazistości. A dla współczesnych użytkowników wytwarzanych obecnie wyrobów oznacza to, że mogą bez obaw myć je detergentami w zmywarkach i wstawiać do mikrofalówek. Przestrzegamy jednak, że nie wszystkie zastawy są dekorowane farbami o takiej odporności i zabezpieczone są przed blaknięciem. Zalety naczyń zdobionych złotą czy srebrną farbą także można utrzymywać przez pokolenia, ale wymagają one większej ostrożności w użytkowaniu. Dlatego producenci, w tym porcelana Lubiana, zawsze informują o wymaganiach dotyczących używania swoich wyrobów.

Szlachetne naczynia wytwarzane są w niezwykle trudnym i skomplikowanym procesie, ale dzięki zaletom plastycznym materiału można je dowolnie formować. Kunsztowne zastawy są nadal przez wiele markowych firm tworzone i ozdabiane ręcznie. Dlatego serwisy stołowe czy pojedyncze egzemplarze porcelany są często prawdziwymi dziełami sztuki użytkowej. Wytwórnie chętnie współpracują z wybitnymi artystami-dizajnerami, którzy potrafią talerzom, filiżankom czy wazom nadawać niebanalny wygląd.

To właśnie połącznie najwyższej jakości rzemiosła podczas procesu wytwarzania oraz twórcza współpraca z projektantami powoduje, że porcelana zajmuje wyjątkowe miejsce wśród przedmiotów codziennego użytku. Najbardziej udane wzory są powszechnie cenione – zarówno przez kolekcjonerów, jak i zwykłych użytkowników. Z czasem takie produkty zyskują na wartości, a nawet po zaprzestaniu wytwarzania danej serii są poszukiwane poprzez miłośników na portalach sprzedażowych czy sklepach z ceramiką. Dlatego warto zainteresować się serwisami przechowywanymi od lat w domach rodziców czy dziadków – mogą być nieświadomi, że posiadają przedmioty o dużej wartości. A zakup nowej zastawy stołowej np. w prezencie na uroczystość rodzinną może okazać się doskonałą inwestycją na lata.