Jak prawidłowo nakrywać do stołu?

Sposób nakrycia stołu do uroczystego posiłku rządzi się dość sztywnymi zasadami. Odpowiedni obrus, jednorodny zestaw naczyń i sztućców dopasowanych do dań oraz ozdoby – ich wygląd i funkcje zostały wypracowane przez wieki praktykowania spotkań towarzyskich, więc są naszym społecznym dorobkiem kulturowym. Na szczęście reguły te cały czas ewoluują, są dopasowane do współczesnych wymogów i dlatego są przede wszystkim funkcjonalne.

Uroczysty posiłek nie może obyć się bez obrusu. Choć nie jest to już wymaganą zasadą, to wciąż jednak najczęściej jest on śnieżnobiały – zwłaszcza, gdy w grę wchodzą najważniejsze uroczystości: przyjęcia weselne czy święta rodzinne. Materiał powinien być dobrany do naczyń stołowych. Gdy talerzy i miski są bogato zdobione – obrus powinien być jednorodny. Natomiast gdy zastawa jest pozbawiona malowanych wzorów – tkanina okrywająca stół może mieć ozdobny charakter.

Naczynia stołowe

Wciąż dominuje zasada, że naczynia stołowe powinny wyglądać spójnie. Dlatego najczęściej gospodarze domów mają na wyposażeniu utrzymane w jednym stylu serwisy obiadowo-kawowe czy obiadowo-herbaciane dla 6, 12, a czasem nawet 24 osób. Obowiązuje ścisła kolejność ustawiania naczyń, które muszą być dopasowane do kolejności podawanych dań. Na obrusie ustawia się talerz głęboki. Na nim należy położyć płaski talerz do przystawek, a na górze – talerz do zupy. Ten ostatni coraz częściej zastępowany jest przez miseczkę do pierwszego dania.

Stanowisko dla jednej osoby przy stole powinno mieć przynajmniej 50 cm szerokości, a najlepiej 70 cm. To wystarczy do ułożenia przy naczyniach sztućców i swobodnego operowania nimi przez gościa. Nad talerzem jest miejsce na szklanki i inne naczynia do napojów. Na środku stołu musi znaleźć się jeszcze miejsce na wspólne elementy zastawy – wazę z zupą, półmiski z drugim daniem, koszyk z pieczywem itd.

Ułożenie sztućców

W sprawie ułożenia sztućców również nie ma miejsca na dowolność. Najbliżej talerza powinny znajdować się te z nich, które będą używane najpóźniej. Z prawej strony leży duży nóż skierowany ostrzem do wewnątrz, a potem kolejno nóż do ryb i mały do przystawek. Następna w kolejce jest łyżka do zupy, a ten rząd zamyka łyżeczka do kawy lub herbaty (czasem układana jest nad zestawem naczyń dla gościa). Z lewej strony talerza jest miejsce na pozostałe elementy kompletu sztućców. Pierwsze miejsce zajmuje duży widelec do dania głównego, a potem coraz dalej od naczyń leżą: widelec do ryb i mały widelczyk do zakąsek.

Z reguły należy pamiętać jeszcze o kieliszkach do alkoholi – wódki, wina czy drinków, ale to już sprawa na oddzielną lekcję. Elegancję nakrycia stołowego podkreślają jeszcze umiejętnie dobrane dodatki: serwetki, stojaki ze świeczkami czy wazony. Ustawienie naczyń, sztućców i innych elementów według tych zasad nie tylko podkreśla uroczysty charakter spotkania, ale jest także funkcjonalne i wygodne. Mimo że czasem organizatorzy uroczystości mają ochotę na oryginalne rozwiązania, to na naszych stołach wciąż króluje przywiązanie do tradycyjnego ustawiania nakrycia stołowego.